Psikoteknik

PSİKOTEKNİK DEĞERLENDİRME NEDİR?

Sürücülerin güvenli araç kullanmalarını sağlayan dikkat, algı, hafıza, refleks, göz-el-ayak koordinasyonu gibi fiziksel ve zihinsel yeteneklerin yanında; risk alma, saldırganlık, sorumluluk gibi alışkanlıkları ve kişilik özelliklerini ölçen bilgisayar tabanlı bir değerlendirme sistemidir. Bu sistem sayesinde kişinin sürücülük yeteneklerinin düzeyi hakkında bir sonuca varılarak güvenli sürücü olup olmadığına ilişkin karar psikologlar ve psikiyatri hekimlerince verilir. Zaman ile değişen bu yeteneklerde zayıflama olacağından 5 yılda bir yenilenmesi gerekir.

 

PSİKOTEKNİK BELGESİ NEDİR?

           Sağlık Bakanlığı’nın denetiminde onaylı kurumlar tarafından kişinin psikolojik durumunun sürücülük yapmaya elverişli olup olmadığını, psikolog eşliğinde test cihazı aracılığıyla ölçen testin sonucunda verilmiş  rapordur.

 

PSİKOTEKNİK SINAV MIDIR?

           Psikoteknik Testi yazılı sınav değildir. 12(adet) testten oluşan sürücünün psikomotor ve çeşitli bilişsel becerilerini test eden bir değerlendirme sistemidir. Kanuna göre sürücülere uygulanan testin süresi asgari bir saattir. Testin bitiminde sonuç anında öğrenilebilir.

 

PSİKOTEKNİK BELGESİ KİMLER İÇİN GEREKLİDİR?

-Ticari araç kullanan şoförlerin, 5 yılda bir belgelerini yenilemesi gerekir.

Ayrıca;

-Kural ihlali sonucu aday sürücülüğü iptal edilen,

-Aynı yıl içinde iki ve daha fazla kez kırmızı ışık ihlali nedeniyle sürücü belgesi alınan,

-Drift ve spin nedeniyle ehliyetine el konulan,

-Son 5 yıl içinde üç ve üçten fazla kez alkollü araç kullanan,

-Son 1 yıl içinde beş defa hız sınırı ihlalinde bulunan,

-Son 1 yıl içinde ikinci defa 100 ceza puanını dolduran,

sürücülerin yasa gereği psikoteknik değerlendirme testine tabi tutulmaları zorunludur.

Kurumsal uygulamalarda Psikoteknik

 

Psikoteknik değerlendirme testlerinden;

 -Personel seçimi,

 -Mevcut elemanların işlerindeki yeterliliğinin belirlenmesi,

 -Uygun işe uygun çalışanın yönlendirilmesi

konularında da faydalanılmaktadır. Böylelikle bireyin belli bir işe uygun olup olmadığı; objektif, standart, geçerli, güvenilir ölçüm araçlarıyla tespit edilmektedir. Yapılan değerlendirme ile işin ve çalışanın kalitesi artmakta ve daha çok verim alınmaktadır.

 

PSİKOTEKNİK E-RAPOR SİSTEMİ

          Psikoteknik belgesi artık ıslak imzalı olarak verilmemekte e-rapor olarak düzenlenmekte olup e-nabız ve e-devlet sisteminde görünmektedir.

           Psikoteknik belgesi, merkez de çalışan uygulayıcı psikolog tarafından olumlu ya da olumsuz test sonucunu değerlendirip sisteme e-rapor olarak yüklenir. Sonraki işlem psikiyatri muayenesidir. Psikiyatri hekimi, adayları soru veya anketler ile değerlendirerek başarılı veya başarısız olduklarına dair nihai sonuca varır.

PSİKOTEKNİK İÇİN GEREKLİ EVRAKLAR NELERDİR?

Psiko-Teknik Raporu İçin İstenen Evraklar (Ticari Araç Kullanan sürücüler)
Ehliyet ve Kimlik Kartı gereklidir.

 

Psiko-Teknik Raporu İçin İstenen Evraklar (Ehliyet İadesine Dönük)
Kimlik Kartı ve Ceza Tutanağı Aslı gereklidir.

                                                                                                                                           MEVZUAT

08.01.2018 KARAYOLU TAŞIMA YÖNETMELİĞİ 

AÇIKLAMALAR:

MADDE 34 – (1) Bu Yönetmelik kapsamındaki taşıtları kullanan şoförlerin;

a) İlgili mevzuatın öngördüğü mesleki yeterlilik belgesine sahip olmaları,

 b) Büyük otobüs kullananlarının 26 yaşından gün almış olmaları,

 c) 66 yaşından gün almamış olmaları,

ç) Tehlikeli madde taşıyan taşıtları kullananlarının, ilgili mevzuatın öngördüğü eğitimi aldığını gösteren belgeye sahip olmaları,

d) Uyuşturucu, silah, insan ve gümrük kaçakçılığı ile terör suçlarından dolayı hürriyeti bağlayıcı ceza almamış olmaları,

e) Şoförlük mesleği bakımından bedeni ve psiko-teknik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren bir sağlık raporunu, yetkili sağlık kuruluşlarından her beş yılda bir almaları, şarttır.

26.10.2018 KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN

MADDE-20’ ye istinaden: 20'nci maddede 2918 sayılı Kanun'un 47'nci maddesine, "Kırmızı ışık ihlali yapan sürücülerin bir yıl içerisinde 3 defa ihlal etmeleri hâlinde otuz gün süreyle ehliyetinin alınacağı, bir yıl içerisinde ikinci kez 3 defa ihlal edenlerin kırk beş gün, 3 veya daha fazla yani 9 kez ihlal ettiği tespit edilen sürücülerin belgeleri altmış gün süreyle alınır." ibaresi eklenmiştir. Aynı yıl içerisinde 2 veya daha fazla kez bu şekilde sürücü belgesi alınan sürücülerin, psiko-teknik değerlendirmeden geçmesi ve ardından psikiyatri uzmanına muayene olması suretiyle ehliyet almalarına imkân sağlanmıştır.

MADDE-22’ ye istinaden: 2918 sayılı Kanun'un 67'nci maddesinde halk arasındaki tabiriyle el freni çekmek yani "spin" atmak şeklinde, arabayı olduğu yerde çevirmek suretiyle trafik güvenliğini tehlikeye atan şahıslara çok büyük yaptırımlar getirilmiştir. Buna göre, trafik güvenliğini tehlikeye sokan şahıslar, 5.010 lira idari para cezasıyla cezalandırılacak, altmış gün süreyle ehliyetine el konulacak. Aynı şekilde, kullandıkları araç altmış gün trafikten menedilecek. Bu sürücülerin psiko-teknik değerlendirmeden geçirileceği psikiyatri uzmanı muayenesinden geçtikten sonra sürücü belgesinin iade edileceği, son beş yıl içerisinde 2 defa bu trafik suçunu işleyenlerin sürücü belgesinin iptal edileceği ve bu şahısların iptal edilen belgelerini almaları için sürücü kursuna giderek yeniden ehliyet almaları ve yine psiko-teknik değerlendirmeden ve psikiyatri uzmanının muayenesinden geçtikten sonra sürücü belgelerini alacağı hükme bağlanmıştır.

17.04.2015-KARAYOLLARI TRAFİK YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

MADDE 31 ‒ Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

“Aday sürücülük

Ek Madde 3 ‒ Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren ilk defa sürücü belgesi alanlar ile herhangi bir sebeple sürücü belgesi iptal edilmiş olup da yeniden sürücü belgesi alanlar, belgenin alındığı tarihten itibaren iki yıl süreyle aday sürücü olarak kabul edilir.

Aday sürücülük süresi içerisinde 2918 sayılı Kanunun;

a) 47 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin üç kez ihlal edilmesi,

b) 48 inci veya 118 inci maddelerine istinaden sürücü belgelerinin geri alınması,

c) 51 inci maddesinin üç kez ihlal edilmesi,

ç) 53 üncü maddesinin ikinci fıkrasının üç kez ihlal edilmesi,

d) 74 üncü maddesinin üç kez ihlal edilmesi,

e) Koruyucu tertibatın kullanılması ile ilgili 78 inci maddesinin üç kez ihlal edilmesi hallerinden herhangi birinin gerçekleşmesi veya araç cinsine bakılmaksızın 0,20 promilin üzerinde alkollü olarak araç kullanıldığının tespit edilmesi veya toplam 75 ceza puanının aşılması durumunda sürücü belgesi trafik görevlilerince iptal edilir.

Belgesi iptal edilenlerin tekrar sürücü belgesi alabilmeleri için; sürücü kurslarına devam etmeleri ve yapılan sınavlarda başarılı olarak motorlu taşıt sürücüsü sertifikası almaları gerekir. Bu kişilerin sürücü kurslarında eğitime başlayabilmeleri için tabi tutulacakları psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesi sonucunda sürücülüğe engel hali bulunmadığını gösterir belgenin sürücü kursuna ibrazı ve varsa iptal nedenlerinde yer alan geri alma süreleri kadar zamanın geçmiş olması zorunludur.”

18.10.1983- KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU

MADDE 48’ e istinaden: Uyuşturucu veya keyif verici maddeleri almış olanlar ile alkollü içki almış olması nedeniyle güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmeleri yasaktır.

Buna göre; son beş yıl içinde üç ve üçten fazla defa bu maddenin ihlal edilmesiyle, 5 yıl süreyle kişinin sürücü belgesine el konulacağı ve psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesinden geçtikten sonra sürücü belgelerini alabileceği hükme bağlanmıştır.

MADDE 51’e istinaden: Sürücüler, aksine bir karar alınıp işaretlenmemişse yönetmelikte belirtilen hız sınırlarını aşmamak zorundadırlar.

Buna göre; kişi son 1 yıl içinde 5 defa hız ihlalinde bulunursa 1 yıl süreyle kişinin sürücü belgesine el konulur, süre bitiminde kişi psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesinden geçtikten sonra ehliyetini geri alabilir. Ayrıca kişi son ihlal tarihinden itibaren geriye doğru 5 yıl içinde 2. Defa hız ihlalinde bulunursa, kişinin ehliyeti iptal edilir ve yeniden ehliyet alabilmesi için psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesinden geçmesi zorunludur.

MADDE 188’e istinaden: Bu Kanunun suç saydığı bir fiilden dolayı haklarında ceza uygulanan sürücülere, aldıkları her ceza için esastan yönetmelikte belirlenen ceza puanları verilir.

Buna göre; kişi son 1 yıl içinde 2.defa 100 ceza puanını doldurursa 4 ay süre ile sürücü belgelerine el konulur, yeniden ehliyetini alabilmesi için psiko-teknik değerlendirme ve psikiyatri uzmanı muayenesinden geçmesi zorunludur.